پایایی یک ابزار اندازه‌گیری، عبارت است از درجه ثبات، همسانی و قابلیت پیش‌بینی آن در اندازه ­گیری هر آنچه اندازه می­ گیرد. این کیفیت، در هر نوع اندازه‌گیری، یک امر اساسی است. به طور کلی پایایی یک ابزار اندازه گیری به دقت نتایج حاصل از آن اشاره می کند. برای برآورد پایایی از روش های مختلفی استفاده می شود.

 برآورد پایایی

پایایی مجدد یا بازآزمایی: ساده ترین روش تعیین پایایی یک آزمون است. در این روش تمام محاسبات و اندازه­ گیری­ ها را در مورد افراد گروه نمونه در یک زمان و اجرای مجدد آن در مورد همان گروه در زمانی دیگر انجام می­ دهیم و نباید اختلافی بین نتایج به دست آمده وجود داشته باشد.

 اجرای فرم­ های همتا: در این طریق، به جای اینکه تنها به یک روش توسل جوییم، از راه‌های مختلف اندازه­ گیری را انجام می ­دهیم و به کمک نتایج به‌دست آمده، اختلافات و اشتباهات را تصحیح می­ کنیم. غالبا برای انجام این منظور از طبقه‌بندی­ های مختلف استفاده می­ شود.

 پایایی آزمون­ های موازی: در این روش‌ها، دو نوع آزمون که تقریبا معادل هستند، ساخته می­ شود و پاسخ‌های دو آزمون مشابه، باید همبستگی زیاد داشته باشد.دو فرم یک آزمون در صورتی هم ارز هستند که میانگین و واریانس آن ها برابر باشند.

دو نیمه کردن آزمون: در این روش، یک آزمون واحد بعد از اجرا به دو قسمت مساوی تقسیم شده سپس با توجه به فرمول‌های آماری محاسبه می­ گردد که ضریب همبستگی دو آزمون باید بالا باشد.

برای اینکه یک آزمون روا باشد باید پایا باشد. یعنی پایایی شرط روایی است اما روایی برای پایایی ضروری نیست.

اعتبار (روایی) به ارتباط منطقی، بین پرسش­ های آزمون و مطلب مورد سنجش اشاره دارد. وقتی گفته می­ شود آزمون، روایی دارد به این معنا است که پرسش‌های آزمون به‌طور دقیق آنچه را که مورد نظر می­ باشد، می­ سنجد. لذا آزمونی دارای روایی است که برای اندازه گیری آنچه مورد نظر است ٬ کافی و مناسب باشد. به عبارت دیگر مرتبط بودن آزمون با ویژگی مورد اندازه گیری را روایی یا اعتبار می گویند.

 انواع روایی

روایی محتوایی: روایی محتوایی به این مطلب اشاره می کند که نمونه سوال های استفاده شده در یک آزمون تا چه حد معرف کل سوال های ممکن است که می توان از محتوا یا موضوع مورد نظر تهیه کرد. آزمون، وقتی روایی محتوایی دارد که هدف‌های آن با محتوای آزمودنی ارتباط داشته باشد. برای مثال، اگر یک مربی بخواهد میزان استقامت عضلانی ورزشکاران را اندازه گیری کند، آزمون وی باید صرفا استقامت عضلانی را اندازه گیری کند نه عوامل دیگر را. هیچ گونه روش آماری برای تعیین روایی محتوایی وجود ندارد و قضاوت های مربوط به این نوع روایی نه قطعی هستند و نه نهایی.

 روایی صوری: روایی صوری این مطلب را مد نظر دارد که سؤال­ های آزمون تا چه حد در ظاهر شبیه به موضوعی هستند که برای اندازه­ گیری آن تهیه شده ­اند. در واقع روایی صوری یکی از مشتقات روایی محتوایی است. از آنجا که روایی صوری نوع خاصی از روایی محتوایی است لذا همانند روایی محتوایی برای تعیین آن باید از نظر متخصصان استفاده کرد.

 روایی ملاکی: روایی ملاکی به صورت همبستگی نمره ­های آزمون با یک ملاک خارجی که با متغیر مورد سنجش مربوط است، تعریف می­ شود. روایی وابسته به ملاک را به روایی همزمان و روایی پیش‌بین تقسیم می­ کنند. اگر اندازه متغیر ملاک همزمان با اجرای آزمون به دست آید، همبستگی آزمون با متغیر ملاک را روایی همزمان می ­نامند. مانند، همبستگی بین نمره­ های هوش و پیشرفت تحصیلی گروهی از دانش‌آموزان در یک زمان معین. در روایی پیش‌بین، اندازه متغیر ملاک مدتی پس از اجرای آزمون به دست می­ آید. به عنوان مثال همبستگی بین نمره‌های یک تست هوش با نمره­ های پیشرفت تحصیلی آزمودنی­ ها در یک یا چند سال آینده، روایی پیش‌بین آزمون هوش نامیده می­ شود.

روایی سازه: روایی سازه بر این مطلب تأکید می­ کند که آزمون تا چه اندازه سازه نظری یا صفت مورد نظر را اندازه می­ گیرد. این سنجش مستلزم سه اقدام اساسی است: در ابتدا سازنده آزمون باید صفت مورد نظر را به دقت تحلیل کند. در مرحله بعد، چگونگی ارتباط صفت با متغیرهای دیگر را مورد توجه قرار دهد و بعد از طریق آزمایش معلوم کند که آیا این روابط فرضی واقعا وجود دارند یا نه.

قدرت عضلانی، توانایی یا ظرفیت یک عضله یا گروه عضلانی، برای اعمال حداکثر نیرو علیه یک مقاومت است، بنابراین افزایش قدرت عضلانی، یکی از عوامل ضروری آمادگی برای کسانی است که در یک برنامه فعالیت جسمانی شرکت می کنند.حفظ حداقل سطح قدرت در عضله یا گروه عضلانی، برای زندگی طبیعی و سالم، حائز اهمیت است.

ضعف عضلانی یا عدم توازن گروه های عضلانی می تواند باعث حرکت یا جابجایی غیر طبیعی در بخش های مختلف بدن شود و عملکرد طبیعی آن را معیوب کند.همچنین می تواند سبب ناهنجاری در اندام ها شود.تمرین قدرتی، علاوه بر نقشی که در برنامه های تمرینی دارد در پیشگیری از آسیب دیدگی و در توان بخشی اندام های آسیب دیده نیز موثر است.بیشتر حرکات ورزشی انفجاری هستند و نقش قدرت و سرعت در آن ها بارز شده است.اگر مقدار زیادی نیرو، در حداقل زمان ایجاد شود، یک حرکت توانی به وجود می آید.باید توجه کرد که بدون توانایی عضلات ظرفیت های عملکردی ورزشکار برای افزایش قدرت عضلانی محدود خواهد شد.

رابطه قدرت با استقامت عضلانی

قدرت عضلانی رابطه نزدیکی با استقامت عضلانی دارد.استقامت عضلانی توانایی عضله یا گروه برای اجرای مجموعه ای از انقباض های تکراری یا تولید نیروی ثابت در یک دوره زمانی گفته می شود.با افزایش قدرت عضلانی، استقامت عضلانی نیز افزایش می یابد.برای افراد معمولی، افزایش استقامت عضلانی، مهمتر از افزایش قدرت عضلانی است زیرا استقامت عضلانی برای انجام فعالیت های روزانه زندگی حیاتی تر است.به هر حال مقدار قابل ملاحظه ای از قدرت، برای هر فردی که در انواع مشخصی از فعالیت های جسمانی شرکت می کند لازم است.

عوامل موثر در قدرت و استقامت عضلانی

نیروی تولید شده در هنگام انقباض عضلانی ، به عوامل متعددی بستگی دارد که عبارتند از :

• اندازه عضلانی
• طول اولیه عضله در لحظه فعال شدن
• تعداد واحد های حرکتی فعال
• نوع واحد های حرکتی فعال
• کارآیی عصبی Ù€ عضلانی
• عوامل بیومکانیکی

هر چه اندازه عضلات بزرگتر و تعداد واحد های حرکتی فعال بیشتر و همچنین واحد های حرکتی فعال از نوع تند انقباض باشد، کارآیی عصبی ـ عضلانی بالاتر باشد و عوامل بیومکانیکی ( زاویه مفصل ـ راستای تولید نیرو و … ) در وضعیت مطلوب تری باشند، نیروی تولید شده در عضله بیشتر است.

سازگاری های عمومی با تمرین قدرتی

افزایش قدرت و اندازه عضلانی و افزایش تراکم استخوانی، سازگاری های عمومی با تمرین قدرتی هستند.تمرین قدرتی به مدت ۳ تا ۶ ماه، می تواند باعث افزایش قدرت به میزان ۲۵ تا ۱۰۰ درصد گردد.میزان افزایش قدرت به عوامل متعددی از جمله سن، جنس، سطح اولیه قدرت، روش و نوع تمرین دارد.

دستگاه عصبی و افزایش توده عضلانی، عوامل اصلی افزایش قدرت به شمار می آیند.افزایش اولیه قدرت عضلانی حین چند هفته اول تمرین قدرتی، بدون تغییر بارز در اندازه عضله ایجاد می شود.در واقع علت افزایش قدرت در چند هفته اول سازگاری عصبی است، یعنی بهبود هماهنگی عضلات و فعال تر شدن عضلات حرکت دهنده اصلی است.

برنامه های تمرین قدرتی برای گروه های مختلف و با توجه به اهداف مختلف، ویژگی های خاص خود را دارد.در نوجوانان و زنان، افزایش قدرت همراه با افزایش بسیار زیاد توده عضلانی نیست.بعضی از بانوان، از حجیم شدن عضلات بیم دارند و از این رو در تمرینات قدرتی شرکت نمی کنند.باید توجه داشت که این پدیده به طور کلی در بانوان اتفاق نمی افتد.برای مثال، پس از ۱۰ هفته تمرین قدرتی حجم عضلات آن ها افزایش قابل توجهی پیدا نمی کند.

اصول تمرین در حرکات قدرتی

برای موثر بودن برنامه های تمرین قدرتی، باید اصول تمرین مربوط را مورد توجه قرار داد.با در نظر گرفتن اصولی همچون شدت، مدت و تعداد جلسات و همچنین روش های مختلف تمرین قدرتی، می توان برنامه هایی را طراحی کرد که با توجه به نیاز هر شخص، اهداف ویژه ای را دنبال کند.

اصل ویژگی

گروه عضلانی فعال، انواع انقباض و شدت تمرین در افزایش آمادگی عضلانی مؤثر هستند؛ به عبارت دیگر، به نظر می رسد که تمرین قدرتی باید با توجه به مهارت حرکتی انجام شود. برای افزایش قدرت حرکتی در عضلات خم کننده آرنج باید تمریناتی انتخاب شود که باعث انقباض های درون گرا و برون گرا این عضلات شود.همچنین برای افزایش قدرت عضلانی، حرکات باید با شدت بالا و تکرار کم اجرا شود، در حالی که برای افزایش استقامت عضلانی حرکاتی با شدت متوسط پایین و تکرار های زیاد توصیه می شود.

کسب قدرت و استقامت نسبت به سرعت و دامنه حرکتی مورد استفاده دارای ویژگی هایی است.با تمرین هم طول، قدرت به دست آمده در زوایای تمرین نشده، معمولاً ۵۰ درصد کمتر از زاویه ای است که تمرین در آن انجام شده است.همچنین افزایش قدرت به تمرین هم جنبش، ممکن است به سرعت های تمرین شده یا پایین تر از آن محدود شود.بنابراین برنامه های تمرین قدرتی، باید گروه های عضلانی ویژه را فعال کند و تا حد امکان به الگوهای حرکتی ورزش مورد نظر شبیه باشد.

اصل اضافه بار

قدرت و استقامت عضلانی، بر اساس اصل اضافه بار افزایش می یابد.طبق این اصل، برای ایجاد قدرت و استقامت عضلانی، شخص باید به تمریناتی بپردازد، که فشار آن ها بر عضلات بیش از حد است؛ بنابراین قدرت، استقامت و حجم عضله، تنها زمانی افزایش می یابد که عضله برای دوره مشخصی از زمان، در حداکثر ظرفیت قدرت و استقامت خود علیه مقاومت هایی که از حد معمول بالاتر است، عمل کند.

برای افزایش قدرت، شدت تمرین باید حداقل ۶۰ درصد حداکثر باشد.به هر حال افزایش سریع تر قدرت، ممکن است یا مقاومت های حداکثر یا نزدیک به حداکثر ( ۸۰ تا ۱۰۰ درصد ) به دست آید.برای کسب استقامت، ممکن است شدت های حدود ۳۰ درصد استفاده شود، به هر حال فعالیت عضلات در شدت های پایین، باید تا آستانه خستگی ادامه یابد.

اصل مقاومت فزاینده

در طول برنامه تمرین، قدرتی، مقاومت، حجم تمرین، باید به طور دوره ای افزایش یابد تا همچنان که قدرت و استقامت افزایش می یابد، اضافه بار نیز افزایش یابد.پیشرفت باید به صورت تدریجی باشد، زیرا پیشرفت بسیار سریع، ممکن است صدمات عضلانی ـ استخوانی و درد های عضلانی ایجاد کند.به طور کلی، گروه های عضلانی با افزایش تدریجی مقاومت یا مقدار وزنه جابجا شده می توانند اضافه بار را تحمل کنند.افراد کم قدرت، در پاسخ به تمرین قدرتی، نسبتاً قدرت بیشتر و پیشرفت سریع تری را در مقایسه با افرادی که در ابتدا از قدرت بالاتری برخوردارند، نشان می دهند ( اصل سطح اولیه و اصل تفاوت های فردی ).

به هر حال همچنان که شخص در طول اجرای برنامه به سقف وراثتی خود نزدیک می شود، میزان پیشرفت آهسته یا حتی متوقف می شود ( اصل کاهش تغییر پذیری ).همچنین وقتی شخص حجم تمرین را کاهش می دهد و یا تمرین قدرتی را قطع می کند، سازگاری های فیزیولوژیک و پیشرفت های حاصل شده در ساختار و عملکرد عضلانی، به شرایط پیش از تمرین باز می گردد ( اصل برگشت پذیری ).با استفاده از فنون مختلف زمانبندی تمرین، می توان آثار بی تمرینی را کاهش داد و با تغییر دادن شدت و حجم تمرین، قدرت را در مراحل مختلف تمرین و مسابقه حفظ کرد.

 منبع:علم ورزش

ارزیابی یا ارزشیابی فرایندی نظام مند است که برای جمع آوری، تحلیل و تفسیر اطلاعات از آن بهره گرفته می شود. به عبارت دیگر، ارزشیابی معنی و مفهوم بخشیدن به اطلاعاتی است که از طریق اندازه گیری به دست آمده است.

انواع ارزشیابی

۱٫ از نظر زمان انجام ارزشیابی

الف) ارزشیابی ورودی

در شروع هر دوره آموزشی برای آگاهی از میزان توانایی و سطح آمادگی فراگیران انجام می شود و پایه ای برای طبقه بندی افراد در گروه های متجانس را فراهم می کند.

ب) ارزشیابی مرحله ای با تکوینی

این ارزشیابی به تعیین میزان یادگیری اهداف آموزشی در مراحل مختلف آموزش پرداخته و تصمیم گیری برای ادامه روند آموزش را میسر می سازد.

ج) ارزشیابی پایانی یا نهایی

این نوع ارزشیابی در پایان کار انجام گرفته و اطلاعات لازم برای اصلاح و تکمیل برنامه های دور بعد را در اختیار قرار می دهد.

۲٫ از نظر مقایسه

الف) ارزیابی نسبی

ب) ارزشیابی نورمی یا هنجاری

ج) ارزشیابی معیاری یا ملاکی

در اندازه گیری، ویژگی ها ی اشیاء و افراد تعیین و مقدار آنها به صورت عدد و رقم گزارش می شود. از این رو می توان گفت فرایندی است که تعیین می کند یک شخص یا یک شیء دارای چه مقدار از یک ویژگی است. به طور کلی دادن نمره به افراد، اشیاء و رویدادهای خاص را اندازه گیری می گویند. در فرایند اندازه گیری معمول ترین ابزار اندازه گیری ویژگی ها، آزمون است و به کار بردن آن آزمودن نام دارد.

مراحل اندازه گیری

1. تعریف صفت یا ویژگی مورد اندازه گیری
2. تهیه وسیله یا ابزار مناسب اندازه گیری
3. کمی سازی خصیصه ها یا تبدیل کیفیت به کمیت

مشکلات هریک از مراحل سه گانه اندازه گیری

1. مشکلات موجود در اندازه گیری مفاهیم غیر قابل لمس و انتزاعی از قبیل شرایط روانی
2. عدم تفاهم در شناسایی و تعریف برخی مفاهیم مورد اندازه گیری
3. تبدیل نتایج تجربی به صورت واحدهای مدرج یا مقدار

مقیاس های اندازه گیری

الف) مقیاس های کیفی

1. اسمی، نامی یا عددی (طبقه بندی بازیکنان بر اساس شماره لباس)
2. رتبه ای، مرتبه ای یا ترتیبی ( نفرات اول تا سوم یک مسابقه ورزشی)

ب) مقیاس های کمی

1. مقیاس فاصله ای
2. مقیاس نسبی

 روش هاي‌ سنجش  و اندازه گيري ‌، پايه‌ و اساس‌ مطالعات‌ علمي‌ است‌ و وسايل‌ مورد نياز را براي‌ آزمون‌ فرضيه‌هاي‌ علمي‌ فراهم‌ مي‌سازد و از طرفی بستری فراهم می سازد تا عملکرد ورزشکار با آزمون های مختلف ميدانی و آزمايشگاهی مورد ارزيابی قرار گيرد . هدف‌ كلي‌ از سنجش‌ و اندازه‌گيري‌ در تربيت‌ بدني‌ شناخت‌ مربي‌ از توانايی های فنی و بدنی ورزشكاران‌ در مراحل‌ مختلف‌ آموزش‌ و تمرين و قضاوت‌ عادلانه‌ در مورد آن ها مي‌باشد. که به دنبال آن نقاط ضعف تقويت و دستيابی به نتايج مورد انتظار در دسترس خواهد بود.

درعلم تمرين از کاربرد همه علوم مربوط به تربيت بدنی، به ويژه فيزيولوژی ورزشی، برای آماده سازی ورزشکاران و تيم های ورزشی استفاده می شود.کاربرد همين علوم باعث شده تا برنامه های تمرينی مناسب ارائه گردد. تمرین ورزشی به فعالیت با هدف، منظم و برنامه ریزی شده ای گفته می شود که هدف آن بهبود عملکرد ورزشکاران است. تمام عواملی که می توانند اجرای ورزشکار را تحت تاثير قرار دهند در علم تمرین لحاظ می شوند و یک برنامه تمرينی منسجم و مدت دار تدوين تا نهايت امر منتج به موفقيیت گردد.   

فيزيولوژی همواره مبنايي برای طب بالينی بوده است و فيزيولوژی ورزشی دانش لازم را برای بسياری از فعاليت های بدنی فراهم نموده است. فيزيولوژی ورزشی شاخه ای نوپاست که مولود فيزيولوژی بوده و تغييرات ساختاری و کارکردی بدن در هنگام فعاليت های ورزشی کوتاه مدت و دراز مدت را مورد بررسی قرار می دهد. مفاهيم موجود در اين علم نيز برای تمرين به کار گرفته می شود تا عملکرد ورزشی ورزشکاران ارتقا يابد و آنچه مد نظر قهرمانان ورزشی و مربيان آن هاست محقق گردد.

بدون ترديد تغذيه ورزشی را Ù…ÛŒ توان حوزه ای بسيار کاربردی Ùˆ مهم در علوم ورزشی دانست Ú©Ù‡ شناخت بيشتر آن Ù…ÛŒ تواند تاثير زيادی در اجرای حرکات ورزشی Ùˆ عملکرد ورزشکاران  داشته باشد. بدن انسان Ùˆ تمام موجودات زنده از مولکول هايی تشکيل شده است Ú©Ù‡ اتم های مشترکی مبنای ساختمانی آن ها را تشکيل Ù…ÛŒ دهد. نياز فزاينده به انرژی  ÙŠÚ©ÛŒ از جنبه های مهم تغذيه ای است Ú©Ù‡ در ورزش بايد به آن توجه داشت. هزينه انرژی ÙŠÚ© مرد يا زن بزرگسال Ú©Ù… تحرک روزانه در حدود ۱۸۰۰ تا ۲۸۰۰ کيلوکالری است. حال آنکه با فعاليت بدنی از طريق تمرين يا مسابقه هزينه انرژی روزانه از ۵۰۰ تا بيش از ۱۰۰۰ کيلوکالری افزايش Ù…ÛŒ يابد Ú©Ù‡ اين افزايش متاثر از آمادگی جسمانی، مدت، نوع Ùˆ شدت فعاليت ورزشی خواهد بود Ú©Ù‡ بايد از طريق تغذيه درست تامين شود.

Anatomy از دو واژه ana به معنی کالبد و جسم و  tomyia به معنی شکافتن يا تشريح کردن تشکيل شده است. آناتومی علمی است که بدن انسان و روابط بين اندام های مختلف را بررسی می کند. به طور کلی موضوع اين علم بررسی ساختمان بدن انسان است. در اين علم بدن انسان با اهداف گوناگونی مورد بررسی قرار می گيرد. شايد بتوان علم آناتومی را پيش نيازی دانست که از ميان علوم مرتبط با ورزش بيش از همه و از جنبه های مختلف با فعاليت های بدنی و ورزشی درگير است.